3 April 2024: Geen mooi-weer-vogelaars

De ultieme vraag vanochtend was of ik wel of niet het bos in zou gaan. De weersverwachting was beroerd, dus hoeveel heb ik nu in een regenachtig bos te zoeken? Kleine kans dat de spaarzame vliegenvangers die er misschien zijn zich laten vinden. Maar de berken lieten me geen keuze: de knoppen lopen nu uit, en als je dat niet regelmatig bekijkt dan heb je uiteindelijk geen gegevens die je met vorige jaren kan vergelijken. Het was een week geleden dat ik de knoppen scoorde, en sindsdien bleken veel van de berkenknoppen al weer een stuk verder ontloken te zijn. Zelfs bij de allervroegste eiken in bos piept het eerste blad tussen de knoppen uit.

Regen op een autoruit onderweg ziet er altijd erger uit dan wanneer je buiten in het bos staat. Het blijkt een zachte miezer, waar je geeneens heel nat van wordt. De vogels lijken zich er weinig van aan te trekken. Er wordt flink gezongen door de vele roodborsten, winterkoningen en tjiftjaffen. Een enkele fitis laat zijn melancholieke liedje horen. Blij ook met de eerste zingende boompiepers van dit voorjaar. Beide laatste soorten komen van min of meer dezelfde plekken in Afrika waar ook onze bonte vliegenvangers overwinteren, dus dat biedt een beetje hoop. En natuurlijk zag Richard gisteren al de eerste bonte vlieg, wat uitzonderlijk vroeg is. Maar om heel eerlijk te zijn, veel verwacht ik er niet van vandaag.

In de nestkasten wordt al aardig wat gebouwd. Vooral veel pimpelmezen, die in hun nest meer bruine strookjes bast en veren verwerken dan koolmezen. Die pimpels zijn altijd wat eerder, en het gevoel zegt dat het er dit jaar misschien wel veel worden. Ook de boomklevers bouwen aan hun nesten, maar nog geen eieren vandaag in de nestkasten. In de meest vroege voorjaren hebben we op deze tijd al wel een eerste ei, en ook dit jaar is er nu een zwarte mees begonnen te leggen. Wanneer we alle nestkasten zijn afgelopen zal komende dagen blijken of er al meer zijn begonnen.

En dan is daar toch opeens de eerste bonte vliegenvanger. Even roepend (bit-bit) en daarna een voorzichtige zangstrofe. Duidelijk ook al wat interesse in een nestkast. Waarschijnlijk net aangekomen, hoewel ik gisteren niet heb gekeken. Hij heeft aan zijn rechterpoot een blauw gekleurde ring, wat betekent dat wij hem ooit ergens in onze nestkasten hebben geringd. Die geverfde aluminium ringen gebruiken anderen niet, en de verschillende kleuren helpen ons in deze fase om een beetje orde in de chaos te brengen van al die vliegenvangers die terugkeren. Want we willen graag van elk individu weten wanneer hij of zij in het gebied aankwam, en daarvoor moet je individuen kunnen herkennen. Terwijl ik probeer deze man zo goed mogelijk te bekijken op allerlei andere kenmerken, hoor ik tot mijn verbazing een tweede bonte vliegenvanger zingen op slechts 50 meter afstand. Ook deze man blijkt geringd, met een aluminium gekleurde ring aan zijn rechterpoot. Interessant dat de enige twee mannen die ik vind vanochtend elkaars buren zijn. Het is een terugkerend fenomeen, dat vliegenvangers (of trekvogels in het algemeen) door elkaar lijken te worden aangetrokken. Hebben ze een heel bos tot hun beschikking, met allemaal lege nestkasten, en toch gaan ze naast elkaar zitten.

Helaas kunnen we op basis van alleen de ringen niet zeggen om precies welk individu het gaat. Daarvoor moeten we ze uiteindelijk vangen en hun ring aflezen. Er vliegen immers meer individuen rond met een blauwe of aluminium ring aan hun rechterpoot. Die blauw-beringde man is vast een nieuwe broedvogel hier, want de afgelopen twee jaar vond ik in dit stuk bos nooit een man met dit kenmerk. Vast een vliegenvanger die we ooit als nestjong ringden, en die nu voor het eerst als volwassen vogel terugkeert. Die aluminium geringde man zou wel eens heel goed BG.72734 kunnen zijn. De afgelopen drie jaar bivakkeerde hij precies op deze plek, en alle kenmerken kloppen: een bruin verenkleed, met twee kleine witte kopvlekjes en die ring aan zijn rechterpoot. De afgelopen twee jaar behoorde hij ook tot de vroegste aankomers, maar dit jaar zou hij opeens 10 dagen vroeger zijn. Als het hem is, dan werd hij iets verderop op 19 mei 2020 geboren. Pas als we hem gevangen hebben zullen we dit zeker weten, maar ik durf er bijna iets op te verwedden.

Blij dat ik me niet door de nattigheid heb laten weerhouden vanochtend. Benieuwd ook of het er morgen opeens al weer meer zijn. Voor goede gegevens moet je geen mooi-weer-vogelaar zijn.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *