Het is ongelooflijk te bedenken dat op dit moment vliegenvangers bezig zijn om over de Sahara te vliegen richting Drenthe. Ze doen dat non-stop, vertrekkend vanaf hun overwinteringsgebieden die wel 800 kilometer ten zuiden van de Saharagrens liggen. Daar nemen ze in drie weken tijd in gewicht toe van 12 naar 22 gram, om vervolgens in een tijdsbestek van 60 uur een slordige tweeëneenhalf duizend te vliegen. Als ze eenmaal ten noorden van de Sahara zijn aangekomen, is het tijd om te rusten en weer bij te eten. Vanaf daar wordt er alleen nog maar ‘s nachts gevlogen. Kortere etappes, en alles bij elkaar duurt de trek van vertrek tot aankomst ongeveer twee weken. Te bedenken dat de vliegenvangers die we hier nu zien net 5000 km hebben gevlogen. 12 gram kwetsbaarheid. Dat zoiets past in de natuur grenst aan het ongelooflijke.

Kwetsbaarheid is ook even een persoonlijk thema, nadat ik ruim een week door de griep ben geveld. Niks ernstigs, vooral ongemakkelijk. En vooral voor het veldwerk een onmogelijkheid: je kan niet met 40 graden koorts het veld in. Het geeft ook de kwetsbaarheid van ons werk weer: zeker in deze periode van het meten van de aankomst van individuele vliegenvangers, zijn we afhankelijk van Richard en mij als waarnemers. Gelukkig ging het miraculeus goed: alsof de vliegenvangers wisten dat niemand ze opwachtte in het Dwingelderveld, kwamen de eerste mannen daar wat later aan dan in het Drents-Friese wold (waar Richard werkt). Afgelopen zaterdag ging ik voor het eerst voorzichtig het veld in, en vond toen één vliegenvanger. Dat bleef de daaropvolgende dagen zo, wat heel prettig was omdat de energie me nog wat ontbrak om als een jonge god door het veld te rennen. En pas vandaag is er echte aankomst: gisteren zag ik drie mannen, vandaag opeens negen. Ik geloof werkelijk dat ik nauwelijks iets heb gemist. Grappig ook hoe je aan het gedrag van de vogels kunt zien of ze net zijn aangekomen: de onrust van de trek lijkt nog in het lijf te zitten, en de zelfverzekerdheid om bij een nestkast te gaan zitten zingen moet duidelijk nog groeien. De mannen die ik zie zijn bijna allemaal geringd, met een enkele gekleurde aluminium ring. Op basis van die kleur weten we nog niet zeker wie het is: daarvoor moeten we ze uiteindelijk vangen en het nummer aflezen. Maar op basis van de ring en het uiterlijk, en natuurlijk de plek waar de vogel zit, is er soms een goede inschatting te maken om wie het gaat. De man met links een blauwe ring die ik vandaag voor het eerst zie bij nestkast 712 is zeer waarschijnlijk BU.13675, want die broedde vorig in precies deze nestkast. Ook toen was het een heel bruine man, en ook toen was het een van de vroegste aankomers. Toen 6 april, nu 8 april. 5000 kilometer naar Afrika gevlogen, 5000 kilometer terug, om vervolgens dus bij precies dezelfde nestkast aan te komen.

Zo gaan we weer allemaal individuele verhalen krijgen dit jaar, en ik ben blij dat het weer begonnen is.